چه زمانی کفش و کتانی نیاز به تعویض دارد؟

مهم نیست دونده باشید یا کتانی جدید آدیداس‌تان را تنها برای استفاده روزمره تهیه کرده باشید. باید در ابتدا بگویم، هر کفش و کتانی تنها برای مدت زمان مشخصی کیفیت مطلوب خود را حفظ می‌کند. و اگر خارج از این مدت زمان عمر مفید، از آن استفاده کنید، احتمال خیلی زیاد دچار آسیب خواهید شد. این آسیب ها از تاول تا آسیب های اسکلتی متغیر هستند و فاکتور های بسیاری وابسته هستند.

به طور ساده تر اگر طول عمر کفش شما تمام شده باشد، لزوما شما دچار آسیب اسکلتی در ناحیه پا نخواهید شد، اما احتمال بروز آن کم هم نیست.

کفش ها بیشتر از آنچه ما تصور می‌کنیم با زندگی روزمره ما گره خورده‌اند. اگر طبق گفته‌ها، این عضو بدن، قلب دوم ما باشد، پس باید بدانیم جامه این قلب دوم کی نیاز به تعویض دارد پس با مجله هوادار همراه باشید.

از کجا بدانیم کفش ما مستهلک شده؟

این موضوع علائم مشخصی دارد. اگر کفی کفش که مهم ترین قسمت آن است، فرسوده یا آسیب دیده باشد نشان از به پایان رسیدن عمر مفید آن است. هستند افرادی مثل من که بعد از گذشت این زمان، باز هم از کفش خود استفاده می‌کنند اما به هر حال اگر علاقه به دویدن دارید یا به عنوان ورزش اصلی آن را انتخاب کردید، استفاده از کفش فرسوده تنها باعث آسیب دیدن شما می‌شود و به همین علت، شناخت کفش و تخمین زمان فرسایش آن، می‌تواند از بروز این آسیب ها جلوگیری کند، چه دونده حرفه‌ای باشید و چه برای تفریح دور پارک بدوید.

اصولا برای تخمین زمان تعویض کفش راه های فراوانی وجود دارد اما 3 راه، جزو راه های اصلی هستند:

1. مسافت پیموده شده با کفش را به خاطر داشته باشید. میانگین این مسافت از 300 تا 500 مایل است. اگر به طور متوسط در طول هفته 10 مایل می‌دوید، لازم است حداکثر بعد از 50 هفته به فکر تهیه کفشی جدید باشید.
2. به حرف بدنتان گوش دهید. بدن ما به گونه‌ای طراحی شده و تکامل یافته تا آسیب‌ها را با احساس درد به ما اطلاع دهد. اگر در نواحی پا، ران پا، کمر و نواحی تحتحانی، پس از پیمایش مسیر احساس درد یا کوفتگی کردید، اگر پوست شما تاول می‌زند و یا مواردی مشابه اینها، به طور حتم شما نیاز به خرید کفش جدید دارید.
3. کفش خود را همیشه نگاه کنید.  کفش شما بسته به زمینی که روی آن می‌دوید در طول زمان فرسوده می‌شود. در هنگام استفاده به طور مداوم کف کفش خود را برای یافتن پارگی، ساییدگی و دفورمگی در نواحی پنچه و پاشته نگاه کنید.

چطور مسافت طی شده با کفش را حساب کنیم؟

این روزها کفی کفش‌ها را از اتیلن وینیل استات (EVA) تولید می‌کنند و کلید طول عمر کفش در همین قسمت قرار دارد. EVA عمری حدود 500 مایل دارد و هر چقدر کفش شما ظاهری مطلوب داشته باید، اگر کفی آن خاصیت ارتجاعی خود را از دست بدهد دیگر وقت تعویض آن رسیده.

برای جلوگیری از آسیب‌های ناشی از فرسودگی کفش، روی قسمتی از آن که تحت تاثیر عوامل محیطی و مصرفی نیست، نشانی بگذارید آن هم درست زمانی ا که کفش را خریداری نمودید. میزان مسافتی که می‌دوید را به خاطر داشته باشید و میانگین آن را در طول هفته حساب کنید. بدین صورت شما می‌توانید زمان تقریبی خرید کفش جدیدتان را محاسبه نمایید.

توجه داشته باشید که اگر از کتانی و کفش های خود برای مصارف روزانه نیز استفاده می‌کنید، این زمان سریع تر به اتمام خواهد رسید.

ما با یک مثال ساده از یک دونده برای شما بیشتر توضیح خواهیم داد. ورزشکار حرفه‌ای، کانر که به طور تقریبی در هفته 30 مایل به صورت تفریحی و 50-60 مایل در هفته برای آمادگی در مسابقات به دویدن می‌پردازد، هر 3 ماه یک بار کفش های رانینگ خود را با یک جفت جدید آن تعویض می‌کند.

• البته باید توجه به سطحی که روی آن می‌دوید هم داشت. دویدن بر روی آسفالت و سنگ به علت سختی بیشتر سطح آن ها، بسیار زودتر از چمن و خاک باعث فرسودگی کفش شما خواهد شد. 
• مورد دیگر وزن شما است. افراد با وزن بیشتر، فشار بیشتری به کفی کفش خود می‌آورند و در نتیجه عمر مفید آن را زودتر به اتمام می‌رسانند.

کام های خود را بشناسید

کفش ها برای هر فردی به صورت متفاوت فرسوده می‌شوند. این موضوع رابطه مستقیم با فیزیک بدن شما دارد. انحراف به داخل (پرونیشن) و انحراف به بیرون (سوپانیشن) در هر فرد متفاوت است. به عبارت دیگر اگر بعد از استفاده کمی دقت به خرج دهید، خواهید دید کفش شما همانند روز اول بر روی سطح زمین قرار نمی‌گیرد، گاهی به سمت داخل و گاهی به سمت خارج در قسمت کفی خمیدگی دارد و گاهی به همین شکل پیچش منحصر به فردی (اورپرونیشن و سوپانیشن) در طول آن به طور ثابت اتفاق می‌افتد که تنها منحصر به فیزیک شما می‌شود. دانستن این موضوع که نحوه تاثیر حالت فرمی عضو شما بر کفش چگونه است، باعث دقیق تر شدن تخمین شما خواهد شد.

علاوه بر این همیشه به دنبال پارگی در رویه کفش، اطراف آن در محلی که کفی و رویه به هم می‌رسند نیز بگردید که بسیار به شما کمک خواهد کرد.

می‌پرسید علائم پارگی چیست؟

منظور ما کثیفی کفش‌ هایتان نیست چرا که علامت خوبیست و نشان از استفاده شما از آنهاست. در عوض به دنبال پارگی و سایش آن هم به صورت کلی باشید.

• پاشنه کفش به چه صورت است؟ به داخل شکسته شده یا به سمت خارج کشیده شده؟
• آیا بر روی کفش، قسمت های کناری و روی قسمت پارچه‌ای آن پارگی مشاهده می‌کنید؟ گفتنی است پارگی‌های ریز و جزئی مشکلی ندارند.
• آیا پای شما در کفش ثابت است و کفش در پای شما لق نمی‌زند؟

این‌ها روش‌های بررسی یک کفش کارکرده است که شما را در خرید به هنگام یک جفت کفش جدید راهنمایی خواهد کرد.

مورد دیگر که باید به آن توجه فراوان داشت صدای بدن است. به خاطر دارید که قبل تر از آسیب های ناشی از کفش نامناسب و فرسوده برایتان گفتم. اگر پیمایش‌های شما یک رویکرد دارد، احساس قبل و بعد دویدن را به خاطر داشته باشید.

هرگونه احساس ناراحتی جدید در پا، ساق پا، زانو، باسن و کمر خود احساس کردید، احتمالا به کفش جدید نیاز دارید. اگر پایتان سوزش دارد، تاول زده و یا نقاط گرم روی آن به وجود آمده، نشان دهنده این است که کفش کامل به دور پای شما ثابت نمی‌شود و پا در آن حرکت اضافه دارد. در نتیجه الیاف کفش روی پوست کشیده شده و آسیب خود را وارد می‌کنند.

و آخر هم نکاتی برای شما خواهیم گفت تا زمان طول عمر کفش‌های خود را افزایش دهید، می‌پرسید چطور؟

همیشه از دو جفت کفش به طور همزمان استفاده کنید تا استفاده خود را بین آنها تقسیم کنید. این کار باعث شده تا فشار وارده بین آن ها تقسیم شود و فرسودگی آنها تقریبا دو برابر بیشتر زمان ببرد.

از کفش‌های مختلف استفاده کنید تا فیزیک شما خود را به طور مداوم سازگار کند چرا که طراحی هر کفشی به صورت بسیار ظریف با دیگر محصولات تفاوت دارد.

همچنین این موضوع باعث می‌شود تا هر کفش شما زمان کافی برای خشک شدن و بازگشت لایه میانی به حالت اولیه را پیدا کند.

اکثر ما به درب منزل که می‌رسیم یک پا را پشت دیگری قرار داده و پا را از کفش در می‌آوریم. روش درست این کار باز کردن بند ها و درآوردن کفش با دست است تا در حالت عادی کفش دِفرمِگی ایجاد نشود.

از کفش تنها برای دویدن استفاده کنید و کفش‌های روزمره را از آنها که برای ورزش خریداری کردید جدا نمایید.

کفشتان را متناسب با فرم پای خود خریداری نمایید. با استفاده از راهنمایی یک متخصص می توان فرم پا را شناخت و نحوه حرکت آن را ارزیابی کرد و در نهایت کفش مناسب را خریداری نمود. برای مثال کفش‌های با ثبات را برای حمایت بیشتر و مقابله بر اورپرومیشن و یا سوپانیشن و کفش‌ های طبیعی را برای قدم زدن معمولی انتخاب کنید.

از کفش‌ سفارشی بهره ببرید. اگرچه بسیاری از کفی های تولید شده در کارخانه خوب هستند و شرکت سازنده برای آن هزینه زیادی را تقبل کرده تا تحقیقات تکمیل شوند، اما این کفش ها برای مصرف همگانی طراحی شده‌اند، خرید کفشی که برای شما طراحی و ساخته شده باشد شاید گران به نظر برسد اما نتیجه ای بسیار مناسب تر به شما ارائه خواهد کرد. عموما این بخش تنها به کفی مربوط است و همچنین این کفی‌ها قابل انتقال از یک کفش به کفشی دیگرند تا هزینه را کاهش دهند.

حالا که می‌دانید نحوه تشخیص عمر مفید جامه پوشانده شده به قلب دومتان چقدر است، می‌توانید از سلامت همیشگی این عضو گرانبها اطمینان حاصل کنید و ما هم خرسند‌یم که توانستیم این اطلاعات را به شما منتقل کنیم.

نویسنده: مهراد پیشقراول